هر پروپوزالی هدف مختلفی را دنبال میکند. روشهای مختلفی برای نوشتن وجود دارند که شما باید از بین آنها بهترین را انتخاب کنید. بهترین روش این بوده که در ابتدا همه اطلاعات موجود مختصر و متقاعدکننده را جمعآوری کنید. این اطلاعات شما را در به دست آوردن آن چیزی که میخواهید همراهی خواهد کرد. در این متن در مورد مسیر انجام پروپوزال صحبت خواهیم کرد.
مسیر نوشتن و انجام پروپوزال
آیا برای پروپوزال تمپلیت خاصی وجود دارد؟
شما با سرچ در اینترنت میتوانید به تعدادی از این تمپلیتها دسترسی پیدا کنید. بعضی از آنها پولی بوده و شما باید برای خرید اشتراک یا یک تمپلیت خاص، مبلغی را پرداخت کنید. بعضی از سایتها نیز وجود دارند که به شما در نگارش پروپوزال کمک میکنند. این مؤسسهها به کمک افراد باتجربه که در گذشته پروپوزالهای زیادی را نگارش کردهاند به شما مشورت داده و در نوشتن یک پروپوزال جامع شما را راهنمایی میکنند.
تقریباً برای هر پروژهای که شما مجوز و اختیارات لازم برای شروع را به طور کامل نداشته باشید، باید پروپوزال تهیه کنید. پروپوزال به انگلیسی به معنای طرح درخواست است و همانطور که از نام آن برمیآید، شما باید درخواست انجام کاری را به رتبهای بالاتر از خود ارائه دهید تا بررسی شود.
درصورتیکه پیشنهاد شما مورد قبول داوران واقع شد، شما میتوانید کار روی پروپوزال خود را شروع کنید. اگر درخواست شما با موافقت روبهرو نشد، برای انجام پروپوزال بهتر است موضوع یا طرح آن را تغییر دهید و سپس به داوران ارائه دهید.
در حقیقت پروپوزال، شرح مفصلی از یک سری فعالیتها با هدف حل یک مشکل خاص است. این مشکل میتواند هر چیزی باشد. در زیر به تعدادی از آنها اشاره شده است:
بهبود فرایند
ارائه راهحل کارا برای حل یک مسئله
کاهش هزینه حل مسئله قدیمی
یک استراتژی بازاریابی جدید
پس اگر ایدهای است که برای اجرا آن باید مجوز بخواهید، به نوشتن یک پروپوزال احتیاج دارید.
چگونه برای نوشتن یک پروپوزال موضوع پیدا کنیم؟
زمانی که به دوره ارشد یا دکتری وارد میشوید، باید برای انجام پایاننامه خود استاد راهنما انتخاب کنید. اگر از قبل به موضوع خاصی علاقهمند هستید باید اساتید مربوطه را پیدا کنید و با آنها صحبت کنید. اگر خودتان موضوع دقیقی مدنظر دارید و استاد شما با آن موافق است میتوانید روی موضوع کار کنید.
بااینحال، اگر تنها به حوزه تحقیقاتی علاقه دارید و در مورد موضوعات بهروز تحقیقی نکردهاید و بینشی ندارید، بهتر است استاد راهنمای شما موضوعی را پیشنهاد بدهد. معمولاً، اساتید چند موضوع را پیشنهاد میدهند و شما با بررسی آنها، موضوعی که علاقه دارید را انتخاب میکنید.
مسیر انتخاب موضوع و تدوین پروپوزال
موضوع انتخابی چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟
دقت کنید که بهتر است این موضوع در حدود توانایی شما باشد. اینکه چقدر زمان و انرژی میتوانید بر روی انجام پروپوزال خود بگذارید بسیار اهمیت دارد. آنچه که مسلم است، پروژههای دوره دکتری طولانیتر بوده و کار بسیار بیشتری را از دانشجویان طلب میکند. پس با نظر به این موارد، موضوع پایاننامه و پروپوزال خود را تعیین کنید.
لازم به ذکر است که موضوع یک پروپوزال بهتر است قبلاً طرح نشده باشد و شما بهعنوان یک دانشجو وظیفه دارید مشکلات علمی حل نشده را بررسی کنید، نه اینکه یک طرح انجام شده در گذشته را تکرار کنید. در نتیجه بهتر است قبل شروع به انجام پروپوزال، حتماً موضوع آن را در سایتهای معتبر علمی مانند گوگل اسکالر سرچ کنید و از جدید بودن آن مطمئن شوید.
آیا پروپوزال داوری میشود؟
در بعضی از دانشگاههای ایران ممکن است پروپوزال مورد بررسی داوران قرار نگیرد، اما به طور معمول یک داور داخلی و یک داور خارجی پروپوزال را بررسی میکنند. داوران قبل از جلسه داوری پروپوزال را مطالعه میکنند. در جلسه داوری، شما باید ارائهای کوتاه از پروپوزال داده و به سؤالات داوران جواب دهید. داوران میتوانند از پروپوزال و ارائه شما سؤالاتی را بپرسند.
ارائه پروپوزال به داوران و سرمایهگذاران
چگونه یک پروپوزال بنویسیم؟
همانطور که مشاهده میدانید، یک پروپوزال بهطورکلی شامل موارد زیر است:
مقدمه: مروری کوتاه بر مشکلی که تابهحال وجود داشته، راهحلهایی که از گذشته وجود داشتهاند، هزینهها و مزایای این راهحلها.
مسئله: تعریف اصلی موضوع که شامل عنوان موضوع، هدف از اجرای طرح، استدلال اصلی، اطلاعات پیشینه و اهمیت آن است.
راهحل: تعریف اصلی راهحل، شامل برنامه گامبهگام، مزایا و چگونگی غلبه بر موانع بالقوه است.
نیازمندیها: مروری بر دستگاههای موردنیاز و هزینهای که برای انجام کار پیشبینی میکنید.
زمانبندی انجام طرح: مشخصکردن قدمهای انجام پروژه و زمان موردنیاز برای انجام هر بخشی از آن.
نتیجهگیری و جمعبندی: باتوجهبه مواردی که در بالا ارائه دادید، بر اهمیت انجام پروپوزال خود تأکید کنید.
درست مانند زمانی که قصد دارید توجه افرادی را به دست آورید، اگر بفهمید چگونه مخاطبی در برابر خود دارید و چگونه باید آنها مجذوب خود کنید، جلسه داوری موفقتری خواهید داشت. چه کسی پروپوزال شما را میخواند و در مورد پذیرش یا رد آن تصمیم میگیرد؟ آنها به چه چیزی اهمیت میدهند؟ پاسخ به این موارد شما را در نوشتن یک پروپوزال برنده کمک میکند. به مراحل زیر توجه کنید:
خواننده خود را شناسایی و تعریف کنید.
مشکلی را که پیشنهاد شما حل میکند تعریف کنید.
راهحل را تعریف کنید. مرحلهبهمرحله با جزئیات توضیح دهید.
باتکیهبر هزینهها و مزایا، جمعبندی و نتیجهگیری کنید.
